Bản chuyển nghĩa nguyên gốc (khớp nhạc và hát được) của Thiện Duyên thực hiện theo nguyên tắc chính niệm ca từ. Hoàn thành ngày 10/07/2018 và chỉnh sửa lần cuối ngày 12/05/2021.
Vietnamese poem on passing away of founding PM Lee Kwan Yew of Singapore. Composed by Dr. Hãn Nguyên Nguyễn Nhã, Head of Viet Cuisine for the World, on hearing the passing away of founding PM of Singapore. This poem can be sung to a Vietnamese unique folk tune named “hát nói” or can be sung in any folk tune that is popular within Vietnam and ASEAN.
Original text:
Được tin Ông Lý Quang Diệu qua đời, tôi xin sáng tác bài hát nói thương tiếc ông. Xin chia bưồn cùng với Thủ Tướng và Nhân dân Singapore. Kính chúc Singapore tiếp tục phát triển , là tấm gương sáng cho các nước ASEAN noi theo.
Việt Nam hồi 8 giờ ngày 23 tháng 3 năm 2015
THƯƠNG TIẾC ÔNG LÝ QUANG DIỆU
• Hãn Nguyên Nguyễn Nhã, Tiến sĩ sử học (Trưởng Đề Án bếp Việt – Bếp của Thế giới, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Ẩm thực Việt Nam)
Ông ra đi để lại bao niềm thương tiếc!
Tổ tiên Ông đến Cù lao Phố* Đất Việt năm xưa
(* “ ở vùng Biên Hòa”, Xứ Đàng Trong bắt đầu từ năm 1679)
Tạo nên duyên Hoa Việt đằm thắm có thừa
Chính vì thế Ông không quên tình xưa nghĩa cũ
Người Việt khẩn hoang Chân Lạp cũ*
(* Thủy Chân Lạp thừa kế Phù Nam)
Minh Hương khai khẩn Đất Hoang Sơ
Dốc tâm dốc sức xây dựng thành cơ ngơi
Ta không nên bỏ mất thời cơ hùng mạnh
ASEAN đoàn kết mới mong hưng thịnh
Cộng Đồng ASEAN hùng mạnh một giấc mơ
Dân ASEAN hết sức mong chờ
- Những chỗ có dấu ngoặc là người dịch chú thích để làm rõ nghĩa.
- Hát nói là một điệu hát dựa trên thể thơ trụ cột của ca trù (tức hát ả đào hay hát cô đầu) có nhạc kèm theo và có một hình thức thơ riêng được gọi là thể thơ hát nói. Xét về mặt văn học, hát nói là một thể thơ cách luật. Bố cục một bài thơ hát nói đầy đủ (hát nói chính cách hay chính thể) gồm mười một câu chia làm ba khổ (hay ba trổ). Các khổ và các câu trong bài hát nói thường được gọi theo tiếng chuyên môn của nhà trò như sau :
– Khổ đầu : bốn câu, gồm hai câu “lá đầu” và hai câu “xuyên thưa”.
– Khổ giữa : bốn câu, gồm hai câu “thơ” (ngũ ngôn hoặc thất ngôn) và hai câu “xuyên sau”.
– Khổ xếp : ba câu gọi là câu “dồn”, câu “xếp” và câu “keo”.
Ngoài ba phần chính, mỗi bài hát nói thường có thêm phần “mưỡu” (do chữ mạo nghĩa là “làm trùm”, “phủ lên mình”) là những câu thơ lục bát đặt ở đầu bài (gọi là “mưỡu đầu”) hoặc cuối bài (gọi là “mưỡu hậu”) để nói lên ý nghĩa bao quát toàn bài. Nếu chỉ có hai câu lục bát thì gọi là “mưỡu đơn”, bốn câu thì gọi là “mưỡu kép”. Một bài hát nói biến cách (hay biến thể) thì số khổ giữa có thể tăng (gọi là “dôi khổ”) hoặc giảm (gọi là “thiếu khổ”). Về số tiếng trong câu vừa cố định vừa tự do. Phần cố định bắt buộc là hai câu thơ ở khổ giữa (nhất thiết phải là ngũ ngôn hay thất ngôn), các câu mưỡu (phải là thơ lục bát) và câu cuối (phải đúng sáu tiếng). Còn các câu khác chỉ có thể kéo dài hoặc rút ngắn nhưng phổ biến là bảy, tám tiếng. Việc gieo vần, ngắt nhịp trong thể cũng tương đối tự do. Sang thế kỷ XX, các nhà thơ hiện đại Việt Nam đã tiếp thu nhiều yếu tố của thể hát nói để sáng tạo ra thể thơ tám tiếng – một thể thơ rất thịnh hành trong phong trào Thơ mới. (theo TuDienWiki)
English literal translation by Nemo:
On hearing the passing away of the founding Prime Minister Lee Kwan Yew of Singapore, I composed a hát nói poem to remember you. Condolences to Prime Minister and People of Singapore. I honestly wish that Singapore continues to develop as a bright model for ASEAN member states to follow.
Việt Nam, 8:00AM March 23, 2015
MOURNING OVER THE PASSING OF LEE KWAN YEW
• Hãn Nguyên Nguyễn Nhã, PhD of History (Head of Viet Cuisine for the World, former Head of Vietnamese Gastronomic Research Institute)
Your passing away left millions of grieves!
Your ancestors once came to Cù lao Phố* Vietnamese territory in the past
(* “in the Biên Hòa region”, Cochinchina from 1679)
That created true Sino-Vietnamese friendship among new immigrants
Therefore you did not forget those old long days
Vietnamese exploited wild land from old Chenla*
(*Water Chenla inherits from Funan)
Along with Minh Hương people who fled home as refugees
Striving for building the great legacy
We should not miss the chance of powerful amity
ASEAN unity is the way to prosper
In one same dream towards ASEAN Community
ASEAN people’s been waiting for so long
- Those words in parentheses are further explanation to clarify original meaning by translator.