Chuyện cũ bỏ qua (điệp khúc) – Leave old things behind


Điệp khúc trong bài hát của Huỳnh Hiền Năng viết về câu chuyện văn hóa bỏ qua chuyện cũ trong phong tục đón năm mới cổ truyền nông lịch.

Bản chuyển nghĩa nguyên gốc (khớp nhạc và hát được) của Thiện Duyên thực hiện theo nguyên tắc chính niệm ca từ. Hoàn thành lần đầu ngày 05/01/2021 và chỉnh lí lần cuối ngày 05/01/2022.

Pre-chorus:
Mùa xuân đến rồi
Ɲàу cô chú anh chị ơi
Giận nhau làm chi ngàу năm mới
Một năm Tết chỉ
Lại ghé thăm một lần
Lãng phí chấp nhau để làm gì

Ϲhorus:
Ϲhuуện cũ mình bỏ qua qua
Tết nàу cùng cười lên ha ha
Ϲho đời thêm ngàn vạn câu ca
Mừng xuân đến với mọi nhà x2
Ϲhuуện cũ mình bỏ qua x2
Ϲhant:
Tết ta cùng vui Tết
Ϲho một năm mới luôn tươi cười ha ha ha
Ɓỏ qua chuуện năm cũ
Đón nhiều maу mắn đến bên đời ta chacha x2
Hook:
Ϲhuуện cũ mình bỏ qua qua
Ϲùng nhau cười lên ha ha
Ha ha ha


English songlation by Nemo:

Pre-chorus:
Springtime has come
Aunties, uncles and folks
Not when to become angry
First new year day
only happen once
Enjoy rather block the way

Ϲhorus:
Leave old things far far (Forget story blue blue)
Lunar new year laugh haha (Lunar new year laughing through)
For life filled with songs lala (For life full of singing muse)
Season of spring in yards (Springtime for all bazaars) x2
Leave old stories far (Forget story blue) x2

Ϲhant:
Enjoy new year day
For a full year of laughing hahaha
Leave old things far
To welcome luck come to our life chacha x2

Катюша – Thuần-Nhi ca – Catherine


Bài hát “Thuần-Nhi ca” (Катюша) thuộc thể loại trữ tình âm hưởng dân ca và có tính chất hành khúc do Matvei Isaakovich Blanter phổ nhạc (27/11/1938) từ thơ Mikhail Vasilyevich Isakovsky viết trong thời bình nhưng lại được phổ biến rộng rãi trong chiến tranh.

Nội dung bài hát với ngôn từ êm dịu nói về nỗi nhớ nhung của một người con gái tên là Thuần-Nhi đang chờ đợi người thương của mình còn đang phục vụ trong quân ngũ. Tên bài hát Katyusha (phiên âm latin của Катюша) bắt nguồn từ tên thân mật của Ekaterina theo truyền thông ở Thuyền-Nhân-Quốc (Russia).

Có một vài nhà phê bình cho rằng bài hát “Thuần-Nhi ca” không phải là tác phẩm hoàn chỉnh của Matvei Isaakovich Blanter, vì giai điệu tương tự như vậy đã được Igor Fyodorovich Stravinsky sử dụng trong vở nhạc kịch “Mavra” vào năm 1922, và sau đó sửa lại để đưa vào vở “Chanson Russe” vào năm 1937.

Bài hát có mối liên hệ với biệt danh của dàn hỏa tiễn BM-13 cũng hết sức nổi tiếng của Hồng quân Hội-Liên trong đệ nhị thế chiến (còn gọi là “Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại”). Giai điệu bài hát cũng đặc biệt trở thành cảm hứng cho một bài hát cách mạng ở Ấu-Ngưu-Quốc (Italy).

Bản chuyển nghĩa nguyên gốc (khớp nhạc và hát được) của Thiện Duyên thực hiện theo nguyên tắc chính niệm ca từ. Hoàn thành lần đầu ngày 19/08/2021 và chỉnh lí lần cuối ngày 19/08/2021.

Lời gốc

Расцветали яблони и груши,
Поплыли туманы над рекой;
Выходила на берег Катюша,
На высокий берег, на крутой.

Выходила,песню заводила
Про степного,
сизого орла, Про того, которого любила,
Про того, чьи письма берегла.

Ой,ты песня, песенка девичья,
Ты лети за ясным солнцем вслед,
И бойцу на дальнем пограничье
От Катюши передай привет.

Пусть он вспомнит девушку простую,
Пусть услышит, как она поёт,
Пусть он землю бережёт родную,
А любовь Катюша сбережёт.

English meaning translation by Ciao:

LỜI 1
Apple and pear trees were blooming,
With mists over the rivers floating.
Katyusha went ashore steeply,
Singing on the river bank merrily.

LỜI 2
Her song has been amazing,
Of eagles over steppes flying,
And of her sweetheart there,
Whose letters are kept with care.

LỜI 3
Now the girl’s melody so fine,
Flies with the bright sunshine,
To the soldier near the border,
With Katyusha’s sincere ardor.

LỜI 4
The young soldier on the border,
Thinks of her with feeling tender;
He valiantly defends motherland,
With Katyusha’s true love grand.

English singable translation by 10 Songs of Victory

LỜI 1
As the morning mist over the river
Fills the blooming orchards far and wide
And the trees with a morning chill still quiver,
Catherine walks out to the riverside.
(lặp lại 2 câu cuối)

LỜI 2
She comes singing songs about an eagle
Soaring proudly in the sky above
And the one in the service of his people
Whom young Catherine genuinely loves.
(lặp lại 2 câu cuối)

LỜI 3
May her songs fly over the valley
Rising high to ring out loud and clear.
May they follow her letters she can’t tally
To that soldier on the far frontier.

LỜI 4
He will see her standing by the water.
He will hear her songs from up above.
As he keeps vigil to protect our borders,
His sweet Catherine will preserve their love.

LẶP LẠI LỜI 1

Bản dịch phóng tác của Phạm Tuyên:

LỜI 1
Dòng sông xưa rừng táo trắng hoa nở đôi bờ
Lặng lờ trôi mặt nước đã loang sương mờ.
Kìa thấp thoáng bóng ai đó chính Kachiusa
Giữa trời mây bên sông lộng gió chan hòa
(lặp lại 2 câu cuối)

LỜI 2
Gửi về ai lời hát thiết tha từ xóm làng,
Từ bờ sông gửi tới cánh chim đại bàng.
Người chiến sĩ biên cương có hay chăng tấm lòng
Chốn làng quê có ai ngày nhớ đêm mong
(lặp lại 2 câu cuối)

LỜI 3
Lời ân ái hãy chắp cánh bay về phương trời,
Về rừng dương, về nơi biên cương xa vời.
Người chiến sĩ biên cương nghe chăng từ quê nhà
Khúc tình ca thiết tha của Kachiusa
Người chiến sĩ biên cương nghe chăng từ quê nhà
(lặp lại 2 câu cuối)

Lời 4
Để anh nhớ người thiếu nữ anh hằng mong chờ
Để được nghe từng tiếng hát nơi quê nhà
Vì đất nước thân yêu anh ra đi giữ gìn
Kachiusa vẫn chung thủy với mối tình
(lặp lại 2 câu cuối)

LẶP LẠI LỜI 1

Bản dịch phóng tác của Nguyễn Anh Cường (thông qua nghĩa tiếng Pháp):

Đào vừa ra hoa cành lá gió đưa vầng trăng tà
Ngoài bờ sông màn sương trắng buông lững lờ
Kìa bến sông thoáng bóng ai in trên làn sương mờ
Cất cao lời ca làm rung cỏ cây ven bờ
Lời hát trong phút giây bay qua làn sương mờ
Biết chăng chàng hỡi tình Ka chiu sa đang chờ.

Ngày này năm xưa chàng đã ra đi miền biên thùy
Vì quê hương dù mấy khó nguy không sờn
Này hỡi ai nhắn cho ta mấy câu về phương trời
Đến tay người yêu rằng ta nhớ thương đêm ngày
Rằng chớ quên duyên xưa ở bên dòng sông này
Giữ yên làng quê tình Ka chiu sa đang chờ.

French literal translation by Lucie C:

Pommiers et poiriers en fleur étaient beaux,
Le brouillard flottait au-dessus de la rivière.
Katusha a gravi la pente de pierres,
Et a chanté avec joie au bord de l’eau.

Son chant mélodieux résonne étonnamment,
Il parle des aigles au-dessus de la prairie,
Et de son bien-aimé là-bas, au loin parti,
Dont les lettres sont portées prudemment.

La mélodie si douce et si claire
S’envole avec les rayons de soleil,
Vers le soldat à la frontière,
Lui apportant une ardeur qui l’émerveille.

Le jeune soldat à la frontière
Pense à elle avec tendresse tous les jours.
Il défend sa patrie, vaillant et fier,
Grâce à Katusha et son grand amour.

German literal translation by Lucie C:

Apfel- und Birnbäume blühten schon,
Nebel schwebte über dem Flüsslein.
Katjuscha stieg auf den Hügel aus Stein,
Und sie sang am Ufer mit frohem Ton.

Esperanto literal translation by Ciao

Pomaj kaj piraj arboj floris,
Nebuletoj sur la riveroj deĵoris.
Katjusha alten iris al marbordo
Kaj kantis sur krutaĵo kun akordo.

Bản dịch phóng tác tiếng Trung

正當梨花開遍了天涯,河上飄著柔曼的輕紗;
喀秋莎站在那竣峭的岸上,歌聲好像明媚的春光。

姑娘唱著美妙的歌曲,她在歌唱草原的雄鷹;
她在歌唱心愛的人兒,她還藏著愛人的書信。

啊這歌聲姑娘的歌聲,跟著光明的太陽飛去吧;
去向遠方邊疆的戰士,把喀秋莎的問候傳達。

駐守邊疆年輕的戰士,心中懷念遙遠的姑娘;
勇敢戰鬥保衛祖國,喀秋莎愛情永遠屬於他

Bản chuyên nghĩa nguyễn gốc (khớp nhạc và hát được) của Thiện-Duyên (có tham khảo lời gốc, các bản dịch nghĩa tham khảo đối chiếu, cũng như bản dịch phóng tác của Phạm Tuyên & Nguyễn Anh Cường)

LỜI 1
Nhành lê bên rừng táo nở hoa từ bao giờ
Lặng lờ trôi mặt nước đã loang sương mờ.
Ngoài bến sông bước đôi chân lướt nhanh Thuần-Nhi đẹp mĩ miều
Ở bên triền cao đồi dốc dáng ai yêu kiều
(lặp lại 2 câu cuối)

LỜI 2
Lời ai ca nồng ấm thiết tha và vang lừng (Lời ai ca nồng ấm thiết tha từ thôn làng)
Về loài chim lượn khắp thảo nguyên reo mừng (Về đồng xanh màu xám cánh chim đại bàng)
Và dáng ai luyến thương đang ở nơi miền quê nào
Tín thư còn đây gìn giữ vẫn chưa phai màu
(lặp lại 2 câu cuối)

LỜI 3
Lời ca vang từ thiếu nữ nơi một phương trời
Dần bay cao cùng ánh thái dương xuân ngời
Vượt gió sương đến chinh nhân ở nơi miền biên thùy
Trái tim Thuần-Nhi nhiệt huyết hỏi thăm nhu mì
(lặp lại 2 câu cuối)

Lời 4
Để ai mong người thiếu nữ tâm hồn đơn thuần
Để được nghe lời hát vút cao vang ngần
Để vững tin những chinh nhân giữ yên miền quê mình
Vững tin Thuần-Nhi ngày đó vẫn luôn chung tình
(lặp lại 2 câu cuối)

(còn chỉnh sửa)

* Tên của nhân vật nữ chính trong bài hát có từ nguyên phù hợp nghĩa là “đơn thuần“, do đó chúng tôi đề xuất sử dụng tên tương đương trong tiếng Việt Nam là “Thuần-Nhi”. Do đó, tên bài hát sẽ trở thành “Thuần-Nhi ca” để thể hiện là bài hát nói về tâm sự của “Thuần-Nhi”.

Rừng xanh quê hương ta – Green forest our homeland


Bài hát với giai điệu trữ tình tha thiết do nhạc sĩ Vũ Thành sáng tác năm 1962 hưởng ứng cuộc vận động của Trung ương cục miền nam (bộ phận phụ trách lãnh đạo cách mạng miền nam của Trung ương Đảng Lao động Việt Nam từ 1951-1975) nhằm xây dựng hình ảnh biểu tượng “rừng xanh là quê hương cách mạng” để “các chiến sĩ giải phóng yêu mến đất rừng và có tinh thần chiến đấu lâu dài”.
Nội dung bài hát viết về không gian chiến khu D/Đ xây dựng từ năm 1946 (Mã Đà, Đồng Nai) thông qua hình ảnh chiến sĩ giải phóng quân đối đáp với chim rừng để ca ngợi tình yêu quê hương đất nước trong thời chiến và cổ động tinh thần lạc quan “không ngại gian lao”.

Bản chuyển nghĩa nguyên gốc (khớp nhạc và hát được) của Thiện Duyên thực hiện theo nguyên tắc chính niệm ca từ. Khởi xướng vào ngày 26/03/2021, hoàn thành lần đầu ngày 19/08/2021 và chỉnh lí lần cuối ngày 19/08/2021.

Hò ơ có con chim rừng nó kêu líu lo
Mừng anh dừng chân bên bờ suối
Bóng anh in màu rừng xanh của chim miệng luôn nở nụ cười

Chào anh giải phóng quân dừng chân
Xa quê đã bao mùa lúa chín
Giờ ngồi bên suối reo anh nghĩ gì về bao núi rừng

Điệp khúc:
Chim ơi ta mến ta yêu núi rừng này
Vì đời ta đắp xây nhiều thêm núi rừng muôn hoa
Chim ơi chim hãy cùng ta hát vang
Rừng quê hương của mùa kháng chiến
Vì nhân dân ta chẳng ngại gian lao

Hò ơ rừng xanh là chiến khu ta
Quê hương tổ quốc một nhà
Hò ơ chim ơi cứ hót… hơ hơ… vui mừng đời ta

Lời 2:
Hò ơ hỡi chim ta cùng hát lên lời ca
Đời ta là xây bao cuộc sống
Áo anh in màu rừng xanh của chim lời ca chẳng ngại đường dài

Vì ta đã khắc ghi thù sâu
Ra đi để giữ yên mùa lúa chín
Để dòng sông mến yêu khua mái chèo hòa vang tiếng hò

Điệp khúc 2
Chim ơi ta đã ra đi mấy mùa rồi
Vì đàn em bé thơ còn đang sống đầy đau thương
Chim ơi mai sẽ bừng lên nắng tươi
Trời quê hương sống những mùa chiến thắng
Lòng không quên trong những ngày gian lao

Hò ơ rừng xanh là chiến khu ta
Ta yêu như đất ruộng nhà
Hò ơ chim ơi cứ hót… hơ hơ… vui mừng đời ta

English singable translation by Nemo:

Hò ơ the forest bird it sings aling
To welcome him by the stream
For his wearing is green as its forest with a smile

“Welcome the liberator
Who fled home for many crops
Sitting by the stream What you think about forest?”

Điệp khúc:
My bird, I like I love this forest
For my life will plant many mountain flowers
My bird, let’s sing along loudly
Forest home for revolution
For my people I have no fear

Hò ơ green forest my war zone
As homeland always be
Hò ơ my bird just sing… hơ hơ… to cheer my life

Lời 2:
Hò ơ My bird let’s sing along the verses
My life to build many lives
Green shirt as your forest color our songs without fear

For our heart with sharp swear
To fight for everlasting crop
For my dear river full of songs of happiness

Điệp khúc 2
My bird, I have gone for many years
For the young children that are still suffering
My bird, tomorrow sun will shine
In homeland of winning seasons
Remember the days of no fear

Hò ơ green forest my war zone
As my ricefield I love
Hò ơ my bird just sing… hơ hơ… to cheer my life

(còn chỉnh sửa)

הבה נגילה – Chung vui tấu lên nào 让我们欢乐 – Together let’s play


Bài hát do cộng đồng người theo hệ phái Đạo-Đức (Hassidic) triều Klausenberg vùng phía tây Biên-Quốc (Ukraine) sáng tác với phần giai điệu bắt tai bắt nguồn từ điệu nhạc (nigun) cầu nguyện không lời của phong trào phục hưng tinh thần Cầu-Nhập-Văn-Luận Kính-Sợ (Haredi Jews) giữa thế kỉ XIX. Phần giai điệu xuất phát từ thị trấn Sadgora, Bukovina (Ukraine) đến Palestine thì có thêm phần lời biểu đạt trạng thái hạnh phúc như hiện tại, sau đó trở thành bài hát rộng rãi trong cộng đồng người Cầu-Nhập-Văn-Giáo (Judaism/Jews) khắp thế giới.

Bản chuyển nghĩa nguyên gốc (khớp nhạc và hát được) của Thiện Duyên thực hiện theo nguyên tắc chính niệm ca từ. Hoàn thành lần đầu ngày 19/06/2021 và chỉnh lí lần cuối ngày 24/06/2021.

הבה נגילה
הבה נגילה
הבה נגילה ונשמחה
(hát 2 lần)

הבה נרננה
הבה נרננה
הבה נרננה ונשמחה
(hát 2 lần)

!עורו, עורו אחים
עורו אחים בלב שמח (x4)
!עורו אחים, עורו אחים
בלב שמח

Phiên âm

Hava nagila
Hava nagila
Hava nagila ve-nismeḥa
(hát 2 lần)

Hava neranenah
Hava neranenah
Hava neranenah ve-nismeḥa
(hát 2 lần)

Uru, uru aḥim!
Uru aḥim be-lev sameaḥ (x4)
Uru aḥim, uru aḥim!
Be-lev sameaḥ

Dịch nghĩa tham khảo:

Let’s rejoice
Let’s rejoice
Let’s rejoice and be happy

Let’s sing
Let’s sing
Let’s sing and be happy

Awake, awake, my brothers!
Awake my brothers with a happy heart (x4)
Awake, my brothers, awake, my brothers!
With a happy heart

让我们欢乐
让我们欢乐
让我们欣喜欢乐

让我们歌唱
让我们歌唱
让我们欢乐歌唱

醒来,醒来,兄弟们!
醒来,快乐的兄弟们!

醒来,兄弟们!醒来,兄弟们!
欣喜而快乐!

Bản chuyển nghĩa nguyên gốc (khớp nhạc và hát được) của Thiện Duyên:

Chung vui tấu lên nào
Chung vui tấu lên nào
Chung vui tấu lên nào hòa niềm vui sướng (vui cười)
(hát 2 lần)

Chung vui hát lên bên nhau
Chung vui hát lên cùng màu
Đoàn ta chung một lời hát chan niềm vui sướng (sướng vui)
(hát 2 lần)

Đừng u sầu nữa huynh đệ
Đừng sầu nữa cho lòng sướng vui nào (x4)
Đừng sầu rũ, đoàn bằng hữu!
Cùng hòa lòng sướng vui.

Singable translation suggested by Nemo:

Together let’s play
Together let’s play
Together let’s play and be happy
(hát 2 lần)

Together let’s sing out
Together let’s sing out
Together let’s sing out and be happy
(hát 2 lần)

Awake, awake my friends
Awake my friends with a happy heart (x4)
Awake my friends, awake my friends
With a happy heart

Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai – Today children, tomorrow the world


Một trong 50 bài hát thiếu nhi hay nhất thế kỉ XX (Kết quả từ cuộc bình chọn âm nhạc do báo Thiếu niên tiền phong, Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Ban Khoa học giáo dục VTV, Ban Âm nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức năm 1999-2000) do nhạc sĩ Lê Mây phổ nhạc trên bài thơ “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” của nhà thơ Phùng Ngọc Hùng sáng tác năm 1991. Bản thu âm đầu tiên của bài hát do ca sĩ Phan Muôn cùng Đội Sơn Ca Đài Tiếng nói Việt Nam thực hiện.

Bản chuyển nghĩa nguyên gốc (khớp nhạc và hát được) của Thiện Duyên thực hiện theo nguyên tắc chính niệm ca từ. Hoàn thành và chỉnh lí lần cuối ngày ngày 29/12/2020.

Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai

Trẻ em hôm nay
Thế giới ngày mai
Đó là vầng thơ
Cũng là câu hát.

Trẻ em hôm nay
Thế giới ngày mai
Xin được nhắc ngàn lần hơn thế
Trái Đất chưa im tiếng bom rơi
Xin điệp khúc triệu lần hơn thế
Bao trẻ em còn đói rách trên đời

Bạn có nghe trẻ em khóc trẻ em cười?

Songlation by suggested by Nemo:

Today children
Tomorrow the world
Not only verse
But also song

Today children
Tomorrow the world
Let me shout it over thousand times
Not yet has war ceased to exist
Let’s repeat it over million times
Children are still in poverty

Listen now children cry children laugh

  • Lời dịch có góp ý của Claudia Orenstein.